Lissabon, donderdag 26 oktober 2006
Bang! We vallen weer van een golf af. Het schip schudt. Hier buiten op zee zijn de golven toch hoger dan verwacht. We hebben een weekje gewacht op een mogelijkheid om te vertrekken naar Marokko. Daar hebben we afgesproken met een andere boot (van neef Marc). De mogelijkheid is er nu: een lagedrukgebied trekt weg, en we willen de wind aan de achterkant daarvan gebruiken voordat het windstil wordt. Helaas staat er nog een zee van vijf tot zes meter hoog op de kop. We besluiten dat de golven nog te stijl zijn om door te gaan. Terug dus maar weer, en wachten tot de deining tot bedaren is gekomen. Geen probleem hoor, nu zien we de Torre de Belém ook eens in het donker. Om middernacht liggen we weer in de box, waar het Nederlandse dorp aan de borrel zit. We hebben al via de kortegolfradio contact met ze gehad want ze waren benieuwd naar de golfhoogte buiten op zee. Ze pakken de lijnen aan en nodigen ons uit voor een drankje.
Lissabon, vrijdag 27 oktober 2006
Het is 's avonds 22:00 uur als we ons aan een tweede vertrek wagen. Volgens de laatste voorspellingen moet de zee nu minder zijn. Er is weinig wind, dus we motoren. Om een uur 's nachts komt er een welkome oostenwind, kracht 3-4; we zetten grootzeil en high aspect. Die wind hebben we nodig, want Marokko halen we niet op de motor alleen. Vroeg in de ochtend wordt de wind zo sterk dat Maarten naar beneden roept voor assistentie. Er staat inmiddels een dikke 6, we zetten een tweede rif. De zee begint zich op te bouwen uit het oosten. We houden een dag lang wisselend een 6 tot 8 Beaufort (met een uitschieter naar 46 knopen). We varen 's nachts alleen op dubbelgereefd grootzeil met de fok aan dek. Zo vaart het schip, iets scherper dan halve wind, heel stabiel. De bemanning daarentegen voelt zich minder dan prettig in al die golven. Arie, onze windvaan, is weer goud waard en stuurt ons door de ongemakkelijke zee.
Mohammedia, maandag 30 oktober 2006
Dag drie brengt minder wind, en de golven zijn afgenomen. De GPS beweert dat Marokko al aardig in de buurt moet zijn. Eerst komt de zon naar buiten, dan een prettige wind. Vervolgens ziet Maarten land. Afrika! Wat vissers, een boei. Een paar uur later zeilen we de haven van Mohammdia binnen. Dikke tevredenheid. Een visser vaart juist uit en de bemanning zwaait enthousiast. Welkom! Even later kunnen we ook enthousiast zwaaien naar neef Marc: zij zijn een dagje eerder binnengekomen. Gezellig!
De kade brengt echter ook officials met zich mee. De Capitain du Port vraagt of we geen radio hebben. Jazeker, meneer, dat hebben we. Daarmee hadden we ons moeten aanmelden. Juist. De schipper moet nu meekomen met de papieren. "U mag 1 dag blijven liggen. Morgen om twaalf uur moet u de haven uit zijn". Dat is nu net niet helemaal de bedoeling. Van te voren hebben we uitgezocht dat dit de beste plek is om de boot een paar dagen te laten liggen en het binnenland in te trekken. Ik probeer de man te polsen naar de reden van z'n halstarrigheid. Glimlachen, uitleggen wat we willen. Opening bieden, geen reactie. Andere officials, uniformen, petten. Police, gendarmerie, douane. Na twintig minuten is het papierwerk gedaan. De douane doet aan boord nog pro forma een paar kastjes open.
Ongrijpbaar Marrokaans is de bureaucratie hier. Wij blijven maar rustig en aanvaarden hoe het gaat. Diezelfde middag blijkt, als we ons verhaal doen bij het marinapersoneel, dat langer blijven geen probleem is (natuurlijk niet, het levert hen geld op). Met de sigaretten en wiskey nog in de tas besluiten we niets te doen en de zaak op z'n beloop te laten, in plaats van ons geplande omkoopbezoek aan de Capitain du Port. Willekeur: onze neef werd heel direct gevraagd om "een cadeau voor de kinderen" door een douanier. Een week later krijgen we andere vrienden op bezoek, Juul en Anouschka. We draaien van te voren het rondje: marinapersoneel, havenbewaking, lokale politie. Uurtje wachten, alles uitleggen, gladstrijken. Nee hoor, geen probleem, uw vrienden zijn meest welkom. Koud twee uur later, Juul & Anous aan de poort, nieuwe beambte: Nee, 's avonds geen bezoek aan boord, dat kan alleen overdag. Voor uw eigen veiligheid. De regels zijn schijnbaar alweer veranderd. Onze vrienden kunnen alsnog op zoek naar een hotel. Dag later: de Capitain du port (een andere) holt ons achterna. "Liggen jullie er al 9 dagen?! Het is nu na ramadan, ik ben ongelovige en ik heb drank nodig. Hebben jullie wijn en bier aan boord?" Hij kijkt wat ongemakkelijk als hij even later aan de boeg van ons schip z'n flesje rood krijgt ("Plastic zakje eromheen, meneer?" Gehaast: "Oui, oui").
Logstand: 1646 nm
Fes & Meknes, 3-7 november 2006
We bezoeken de bekende dingen in Fes en Meknes: moskee's, koranscholen en de medina's (oude stad). De medina's moet je gezien hebben. De ambachten liggen letterlijk op straat waar alles in elkaar genaaid, geweefd, gehakt en getimmerd wordt. Het lijkt één grote toeristische stunt totdat je erachter komt dat het serieus is. De medina van Fes is een waar doolhof van nauwe straten waar in totaal 350.000 mensen wonen. Hier kun je serieus verdwalen, ware het niet dat je op elke straathoek opnieuw door een jongetje wordt aangespoken of hij je ergens heen kan brengen. We kweken gevoel voor Islamitische architectuur en staan urenlang stil bij de tegelpatronen.
Later slapen we in Meknes in een riad (Oud herenhuis met patio, open dak en galerij. De indeling is afgeleid van Romeinse villa's met centrale pluvium - ook hier gebruikt voor regenopvang, het dak watert af naar binnen). Wij slapen waar vroeger de harem verbleef: drie sprookjesachtige kamers, uitkomend op een binnenplaatsje met fontein en oneindige tegelpatronen. Zo hebben we wat we in de moskeeën en medersa's bewonderden helemaal voor onszelf.
De tegenstelling tussen modern en ouderwets is fascinerend in Marokko. Iedereen heeft een mobiel - ook de oude gerimpelde man in traditioneel gewaad. Krottenwijken kom je met regelmaat tegen: rotzooi, golfplaten, shaky muurtjes - en natuurlijk allemaal een satellietschotel op het dak. Je geeft kennelijk eerst geld aan een TV uit en dan gaan we eens naar die muur kijken. Dameskledij varieert van traditioneel plus hoofddoek tot minirok en alles er tussen in. Er wordt flink ge-experimenteerd en gemixt met traditionele en westerse stijlen. (De heren dragen gewoon een leren jack.) Hoe verzorgder de heren er uit zien, hoe groter de kans dat het een vermeende gids blijkt te zijn die je met alle liefde wil rondleiden en van je geld wil afhelpen. De zogenaamde "faux guides". Al doende leert men.
Marrakech, 10-11 november 2006
De rode stad, zo noemen ze Marrakech. Dat nemen ze behoorlijk serieus, ook. Er is bijna geen stads-, tuin- of huismuur te bekennen die niet deze vale, woestijnrode kleur heeft. Toeristisch, is het ook. Voor het eerst komen we veel toeristen tegen en daarbij hoort kennelijk ook een argressievere behandeling in de souhks. Aan bezienswaardigheden gelukkig geen tekort. We maken een wandeling langs de rode stadsmuren, die op veel punten benest worden door ooievaars. We snuiven wat kruiden op in de souhks. We lunchen aangenaam langzaam, maar te duur. Daarna op naar een paleis waar je duizelig wordt van het gepriegel met tegels, houtbeschilderingen en kleiwerk. Ze zijn werkelijk prachtig, die gebouwen.
Terug op de boot wordt het weer tijd om onszelf klaar te maken voor vertrek. We willen naar de Canarische eilanden. Tijd voor een weather update, dingen inslaan, boot controleren. Het is mooi geweest, we schuiven maar weer eens wat op.